Η Κ. Καραμπέτη ερμηνεύει για μια ακόμη χρονιά “La Chunga” στο Επί Κολωνώ
Το 2011 θα είναι μια πολύ δύσκολη χρονιά. Αυτήν την παραδοχή, κοινή σε όλους, από τα κυβερνητικά στελέχη μέχρι τον τελευταίο οικογενειάρχη, φαίνεται πως κάνει και το ελληνικό θέατρο. Τον τόνο, άλλωστε, προς αυτήν την κατεύθυνση δίνει ...
... και το μότο που επέλεξε για τη φετινή σεζόν το Εθνικό Θέατρο: «…στες κρίσιμες στιγμές θα ξαναβρίσκω το πνεύμα μου, σαν πριν, ασκητικό».
Έμφαση στο κλασικό έργο και τις επαναλήψεις, στροφή στην κωμωδία και τους Έλληνες συγγραφείς τα «όπλα» για την αντιμετώπιση της κρίσης
Έτσι, οι κύριες τάσεις που χαρακτηρίζουν τον προγραμματισμό του γαλαξία σχημάτων που διαμορφώνουν το ελληνικό θεατρικό τοπίο χαρακτηρίζονται από έμφαση στο κλασικό -και δοκιμασμένο- έργο, στις πολλές επαναλήψεις και στα ολιγοπρόσωπα (ή και… μονοπρόσωπα) σχήματα. Η διάθεση για πειραματισμό και νέες αναζητήσεις περιορίζεται και φαίνεται πως οι «παλιοί» επιλέγουν την ασφάλεια των δοκιμασμένων βημάτων, αφήνοντας τους πειραματισμούς για τους νεότερους, που… δεν έχουν και πολλά να χάσουν.
  • (Επι)στροφή στο κλασικό
Από Εθνικού άρξασθαι λοιπόν, καθώς η «ναυαρχίδα» του ελληνικού θεάτρου, με τις επιλογές του καλλιτεχνικού διευθυντή Γιάννη Χουβαρδά, δίνει τον τόνο της συντηρητικής πολιτικής ρεπερτορίου: Κορνέιγ (Φρεναπάτη, σε σκηνοθεσία Δ. Μαυρίκιου, με Χ. Λούλη και Εύα Κοταμανίδου), Λέσινγκ (Εμίλια Γκαλόττι, από τον Γ. Χουβαρδά), Ροστάν (Συρανό ντε Μπερζεράκ, από τον Ν. Καραθάνο), Γκολντόνι (Η τριλογία του παραθερισμού, από τον Ν. Μαστοράκη, με τον Δ. Πιατά και τη Μ. Λυμπεροπούλου) και Παλαμάς (Τρισεύγενη, σκηνοθετεί η Λυδία Κονιόρδου) θα ανέβουν διαδοχικά στην Κεντρική Σκηνή, ενώ και δίπλα, στη Νέα Σκηνή, πλάι στο Γλυκό πουλί της νιότης του Τ. Ουίλιαμς (σκην. Έφης Θεοδώρου) και τον Πλατόνωφ του Τσέχωφ (από τον Γ. Λάνθιμο), θα ανέβουν Ο χρυσός δράκος του σύγχρονου Γερμανού Ρόναλντ Σίμελπφενιχ, σε σκηνοθεσία της Κατερίνας Ευαγγελάτου, ένα έργο με θέμα τη μετανάστευση, και δραματοποιημένο το βραβευμένο μυθιστόρημα του Παύλου Μάτεσι Η μητέρα του σκύλου, σε σκηνοθεσία του παλιού μας γνώριμου Νικίτα Μιλιβόγεβιτς, με τη Θέμιδα Μπαζάκα.

Σε ανάλογο μήκος κύματος αναμένεται να κινηθούν και άλλα θεατρικά σχήματα, όπως, για παράδειγμα, το Απλό Θέατρο, όπου ο Αντώνης Αντύπας σκηνοθετεί δύο νομπελίστες: Πίντερ (Ο επιστάτης, με Δ. Καταλειφό και Δ. Παπαδόπουλο) και Μπέκετ (Ευτυχισμένες μέρες, με την Ράνια Οικονομίδου στο ρόλο της Γουίνυ).


Με Ίψεν (Νόρα, από τον Ν. Καμτσή), Στρίντμπεργκ (Μις Τζούλια, σε σκηνοθεσία της Μίνας Αδαμάκη), Κλάιστ (Κάλχαας, από τον Ν. Αλεξίου) και την επανάληψη του περσινού Μπέκετ (Το τέλος του παιχνιδιού) εορτάζει τη συμπλήρωση δέκα χρόνων λειτουργίας του το θέατρο Τόπος Αλλού, προσθέτοντας στη… γενέθλια τούρτα και τα μονόπρακτα του Ντέιβιντ Μάμετ Reunion και Μαύρο πόνυ, σκηνοθετημένα από τον Γρ. Ρέντη, καθώς και το Πέρασμα, της Νοτιοαφρικανής Ρεζά ντε Βετ, σε σκηνοθεσία Αθανασίας Καραγιαννοπούλου.

Έργο του Νορβηγού δραματουργού, το κύκνειο άσμα του Ξύπνημα των νεκρών, παρουσιάζεται και στο Από Μηχανής θέατρο, σε σκηνοθεσία του Λιθουανού Γκίνταρας Βάρνας. Στο ίδιο θέατρο η Ρούλα Πατεράκη σκηνοθετεί τους Εξόριστους του Τζόυς (έργο που η πρεμιέρα του είχε προγραμματιστεί για την περσινή σεζόν), ενώ παράλληλα θα ερμηνεύσει αποσπάσματα από το έργο του πρόωρα χαμένου λογοτέχνη (και συντρόφου της) Γιάννη Πάνου Ιστορία των μεταμορφώσεων. Τον προγραμματισμό της περιόδου ολοκληρώνουν οι κωμωδίες Ο καλύτερος τρόπος για να ζεις, του Νόελ Κάουαρντ και Drunk enough to say I love you? της Κάρυλ Τσέρτσιλ.

Με το κλασικό και δοκιμασμένο Σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα του Λόρκα, σε σκηνοθεσία Στ. Λιβαθινού, ξεκινά η Μπέτυ Αρβανίτη στο Θέατρο της Οδού Κεφαλληνίας, όπου επίσης θα παρουσιαστούν τα Δακρυγόνα του Αλέξη Σταμάτη (σκην. Α. Τρουπάκη) και Σόλο ντουέτο του Τ. Κεμπίνσκι, από την Ελένη Μποζά με τους Μάνια Παπαδημητρίου και Ν. Αρβανίτη.

Τέλος, το Νέο Ελληνικό Θέατρο του Γ. Αρμένη κάνει αρχή με Ζ. Π. Σαρτρ (Κεκλεισμένων των θυρών, από την Έφη Μουρίκη), αλλά και τη σύγχρονη κωμωδία του Τζ. Φ. Νούναν Όπως η Θέλμα και η Λουίζ, σε σκηνοθεσία Εμμανουέλας Αλεξίου, καθώς και τον μονόλογο του Ν. Βασιλειάδη Συμβολαιογράφος, που ερμηνεύει η Υρώ Μανέ, ενώ Πιραντέλο και Απόψε αυτοσχεδιάζουμε, σε σκηνοθεσία Π. Μουστάκη, ετοιμάζεται από το θέατρο Άσκηση.
  • Ξανά, ξανά ξανά…
Δοκιμασμένα και σίγουρα… Κι όχι μόνο πέρυσι! Εδώ, στο βασίλειο των επαναλήψεων, τα σκήπτρα κρατά η Ελληνική Θεαμάτων και τα θέατρα που βρίσκονται υπό την ομπρέλα του επιχειρηματικού σχήματος. Ο δεύτερος μεγάλος πόλος της αθηναϊκής σκηνής, που απευθύνεται άλλωστε κυρίως στο «μεγάλο κοινό», επιλέγει την ασφάλεια (και την οικονομία) που προσφέρουν οι επαναλήψεις, ελαχιστοποιώντας τις επενδύσεις σε νέες παραστάσεις.

Έχουμε και λέμε λοιπόν: Σεσουάρ για δολοφόνους (Αποθήκη) για δωδέκατη (!) χρονιά, Φουρκέτα (Εμπορικόν) και Συμπέθεροι απ’ τα Τίρανα (Λαμπέτη) για τρίτη χρονιά, καθώς επίσης και τα περσινά Αττική Οδός (Εμπορικόν), Mazoo and the Zoo (Αλίκη), Ήρωες (Μικρό Παλλάς), Τι είδε ο μπάτλερ και Το μπουφάν της Χάρλεϊ (Δ. Χορν). Σε αυτά θα πρέπει να προστεθεί και ο επιτυχημένος Βασιλιάς Ληρ που σκηνοθέτησε για το ΚΘΒΕ ο Στ. Λιβαθινός, με τον Νικήτα Τσακίρογλου, που θα ανέβει για λίγες παραστάσεις τον Νοέμβριο στο Παλλάς.

Πέραν αυτών, οι καινούργιες παραγωγές περιλαμβάνουν τις κωμωδίες: των Α. Ρήγα – Δ. Αποστόλου Τα κορίτσια με τα μαύρα (Αλίκη), του Θ. Αθερίδη Τυφλοσούρτης (Μ. Παλλάς), των Θ. Παπαθανασίου – Μ. Ρέππα Ράους (Πειραιώς 131), καθώς και τον Γ. Μπέζο που σκηνοθετεί την κλασική κωμωδία του Γ. Τζαβέλλα Η δε γυνή να φοβείται τον άνδρα, με τον ίδιο να κρατά το ρόλο του «Αντωνάκη» (Κιβωτός).

Σταθερός συνεργάτης της ΕΛ.ΘΕ. ο Σταμάτης Φασουλής, φέτος σκηνοθετεί τους Κάτια Δανδουλάκη, Γ. Φέρτη, Γ. Βούρο, Κ. Μπαλανίκα στην κωμωδία της Γιασμίν Ρεζά Για όνομα του Θεού! (Κ. Δανδουλάκη), καθώς και το βραβευμένο έργο του σύγχρονου Αμερικανού Τζον Λόγκαν Στο κόκκινο, όπου πρωταγωνιστεί μαζί με τον Οδ. Παπασπηλιόπουλο (Δ. Χορν).

Στο ίδιο κλίμα κινούνται όμως και πολλές άλλες, μικρότερες θεατρικές σκηνές. Στο Μεταξουργείο η Άννα Βαγενά θα επαναλάβει και φέτος τις επιτυχημένες παραστάσεις Γάλα και Μαράν Αθά, καθώς και έναν μονόλογο με αποσπάσματα από τις ημερολογιακές της καταγραφές με τίτλο Το Θεσσαλικό μου Θέατρο, που ερμηνεύει η ίδια.

Για τους «αμελείς» της περσινής (ή και προηγούμενων) χρονιάς φέτος υπάρχουν λοιπόν πολλές δεύτερες ευκαιρίες, που μόνο σταχυολογώντας μπορούμε να αναφέρουμε μερικές όπως Φθινοπωρινή ιστορία και Επικίνδυνες σχέσεις στο Άλμα, Το κολιέ της Ελένης στο Τρένο στο Ρουφ, Μακμπέτ του Ιονέσκο (Studio Μαυρομιχάλη), Η φωνή της Λουντμίλα και οι Θεσσαλονικιοί Αχταρμιξ 3 (Αργώ), Η γυναίκα της Πάτρας και Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου (Βασιλάκου), το Κουρδιστό πορτοκάλι (Άρτι), Το παιχνίδι της μοναξιάς (Ζίνα), Η Αγγλίδα ερωμένη (Σημείο), Η πέτρα της υπομονής (Χώρα), Το όνομά μου είναι Ρέιτσελ Κόρι (Νέου Κόσμου) και πολλά άλλα.

Οι δε πολύ… αμελείς, αλλά και βιαστικοί, μπορούν να παρακολουθήσουν, μετά από 15 σχεδόν χρόνια, την εξωφρενική κωμωδία Ολόκληρος ο Σαίξπηρ σε μία ώρα, με σύνθεση ανανεωμένη κατά το ήμισυ, σε σχέση με την παράσταση που είχε παρουσιαστεί τότε στον Εξώστη του Αμόρε (στους Α. Σακελλαρίου και Ναταλία Δραγούμη προστίθενται οι Γ. Γεννατάς και Α. Λουδάρος), στο θέατρο Ροές.
  • Έλληνες συγγραφείς
Σαράντα χρόνια λειτουργίας συμπληρώνει φέτος το θέατρο Στοά, ένα σχήμα που έχει αγκαλιάσει με συνέπεια και συνέχεια το νεοελληνικό έργο. Το ρεπερτόριο της φετινής σεζόν περιλαμβάνει το επιτυχημένο έργο του Παναγιώτη Μέντη Άννα, είπα!, που ανεβάζουν από τον Οκτώβριο η Λήδα Πρωτοψάλτη και ο Θανάσης Παπαγεωργίου, όπως επίσης και τον μονόλογο του Δημήτρη Τσεκούρα Η μπέμπα (με την Ναταλία Στυλιανού) και το 4ever του Γ. Ηλιόπουλου, με τους Ν. Αρβανίτη και Ντίνα Αβαγιανού.

Το ίδιο προσανατολισμένη στην ελληνική παραγωγή και η Θεατρική Σκηνή του Αντώνη Αντωνίου, που φέτος θα παρουσιάσει, σε σκηνοθεσία δική του, την πικρή κωμωδία του Μπάμπη Τσικληρόπουλου Ωχ, τα νεφρά μου!, με τον ίδιο και τους Νατάσα Ασίκη, Τ. Βαμβακίδη και Η. Κατέβα.

«Επιστροφή στις ρίζες» του νεοελληνικού έργου και για τον Θύμιο Καρακατσάνη, που μαζί με τους Γ. Κωνσταντίνου και Τ. Χρυσικάκο ανεβάζει Νταντάδες, το πρώτο έργο του Σκούρτη, που είχε ανέβει στο Θ. Τέχνης (Ζίνα).

Ελληνικά επιμένει και το Θέατρο Τέχνης, καθώς στη σκηνή της οδού Φρυνίχου ο Ν. Μαστοράκης σκηνοθετεί Κυρία Κούλα του Μ. Κουμανταρέα, με τη Λυδία Κονιόρδου, ενώ ο Κ. Καπελώνης επιλέγει αφενός «μια ιστορία του Σταθμού Λαρίσης», γραμμένη από τον Σταύρο Τσιώλη με τίτλο… Ταξιδεύοντας με τον ΠΑΟΚ, αφετέρου το έργο του Γ. Ησαΐα, των αρχών του περασμένου αιώνα, με τίτλο Ο έλεγχος του Διεθνούς Ταμείου, μια…επίκαιρη ιστορία περί δανείων, χρεωκοπίας και διεθνούς οικονομικού ελέγχου! Στο Υπόγειο ο Δ. Χρονόπουλος σκηνοθετεί το Δείπνο της Μόιρα Μπουφίνι (με Δήμητρα Χατούπη και Α. Μυλωνά), η Νικαίτη Κοντούρη το έργο της Πόλα Φόγκελ Εταίρων δράματα ή το αρχαιότερο επάγγελμα, όπου εμφανίζεται η Μάρω Κωντού, καθώς και την Ανώνυμη αγία του Γ. Ρίτσου (σκην. Μαριάννα Κάλμπαρη) και την επιτυχία του ΔΗΠΕΘΕ Κέρκυρας Βαριέμαι, του Ρ. Ταλεσνίκ.
  • Οφ, οφ-οφ και… ουφ!
Αν αφήσει κανείς το κέντρο και αρχίσει να κατηφορίζει προς τις «οφ» θεατρικές σκηνές, ακόμη και τις «οφ-οφ», θα συναντήσει μια εικόνα που, εκ πρώτης όψεως, μοιάζει πολύ πιο ανέμελη απέναντι στην κρίση. Πολλές, αλλεπάλληλες και ταυτόχρονες παραγωγές διαμορφώνουν έναν απέραντο γαλαξία, στηριγμένο κυρίως στο μεράκι και στην ανάγκη επικοινωνίας με το (νεανικό, συνήθως) κοινό.

Ξεκινάμε από το πιο κοντινό στο κέντρο Θέατρο Βικτώρια, όπου Γιώργος Παλούμπης και Δημήτρης Κομνηνός σκηνοθετούν δύο έργα ωμού κοινωνικού ρεαλισμού, τις 50 λέξεις του Μαϊκλ Βέλερ και τα Fucking games του Γκ. Κλιου, αντίστοιχα.
Λίγο πιο μακρύτερα, στο θέατρο Επί Κολωνώ, επαναλαμβάνονται οι περσινές επιτυχίες La Chunga, με την Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, και Rottweiller, σε σκηνοθεσία Ελένης Σκότη, ενώ θα παρουσιαστούν ακόμη το ιδιαίτερα επίκαιρο Έγκλημα, πρόνοια, τιμωρία, λεφτά, δολοφονία συνταξιούχου του νέου Σουηδού συγγραφέα Mattias Andersson από την Ομάδα ΝΑΜΑ, τα Φύλλα της του Ανδρέα Φλουράκη σε σκηνοθεσία Κ. Αρβανιτάκη, το ψυχολογικό θρίλερ του Στέφεν Κινγκ Το μάθημα (σκην. Ζ. Χαϊτίδης), καθώς και η Εγκατάλειψη της Elena Ferrante, από την Μαρία Τσαρούχα.

Συνεχίζοντας την περιήγηση στις εκτός κέντρου θεατρικές πιάτσες φτάνουμε στο Bios, που γιορτάζει φέτος μια όχι στρογγυλή επέτειο: οκτώ χρόνια θεατρικής λειτουργίας. Έτσι η φετινή σεζόν παίρνει το όνομα 2+ΟΚΤΩ+3, παρουσιάζοντας τις δύο πρώτες σκηνοθεσίες της ομάδας θεάτρου BIOS (Play και Aktion), οκτώ παραγωγές και συνεργασίες με ομάδες (Blitz, Cinemascope 2, Mkultra, Μανιφέστο 1.0, MAG, No, I’m not afraid, Όπερες των ζητιάνων, Σιωπή, ο βασιλιάς ακούει, Αλέξανδρος Βούλγαρης Πολάνσκι, Χορίαμβος, Μαμ, η νέα stand-up comedy του Δημήτρη Δημόπουλου Υπερπαραγωγή και η καινούρια παράσταση της ομάδας AbOvo), ενώ φιλοξενούνται οι παραγωγές Παραλογές ή Μικρές καθημερινές τραγωδίες της Εταιρείας Θεάτρου Sforaris, σε σκηνοθεσία Γ. Καλαβριανού, Πελεκάνος [για 2] της ομάδας blue plaque, (σκην. Σύλβια Λιούλιου) και Κατάσταση εξαίρεσης του Falk Richter σε σκηνοθσία Ν. Καμόντου.

Κάνοντας κύκλο και οδεύοντας και πάλι προς το κέντρο, το Θέατρο του Νέου Κόσμου αποτελεί απαραίτητη («must») στάση: Η σεζόν ξεκινά με Τα ορφανά του Ντένις Κέλι, σε σκηνοθεσία του Β. Θεοδωρόπουλου, ενώ στη συνέχεια το ελληνικό έργο θα έχει και εδώ την τιμητική του: Μια τεράστια έκρηξη του Β. Μαυρογεωργίου σε σκηνοθεσία του ίδιου μαζί με τον Κ. Γάκη, ο οποίος μαζί με τον Λ. Καταχανά υπογράφει και το Δεν μιλάμε γι’ αυτά. Παράλληλα, θα φιλοξενηθεί η χορογραφία της Σεσίλ Μικρούτσικου Μη, το Αίνιγμα του Τρουλ της Μαρίας Παπαγιάννη που θα θα πηγαίνει σε νοσοκομεία και ιδρύματα με παιδιά, καθώς και η εφηβική παράσταση DNA του Ντένις Κέλι από την ομάδα Grasshopper. Τέλος η περίφημη Κατσαρίδα του Β. Μαυρογεωργίου θα περιοδεύσει ανά την Ελλάδα, για να καταλήξει και πάλι στην Αθήνα την άνοιξη.

Τελευταίος σταθμός της βόλτας αυτής στα θεατρικά στέκια μια γκαλερί: η Knot Gallery της οδού Μιχαλακοπούλου, που θα φιλοξενήσει τον τσεχοφικό Γλάρο στην παράσταση της Εταιρείας Θεάτρου Pequod, σε σκηνοθεσία Δ. Ξανθόπουλου, τα Νιάτα του Τζ. Κόνραντ και το πρωτοπαρουσιαζόμενο έργο της Μαρίας Ευσταθιάδη Παρείσακτοι (σκην. Θ. Γλυνάτσης), τον Φρανκενστάιν της Μ. Σέλλεϋ με τους Β. Μαυρογεωργίου και Μαρία Φιλίνη, καθώς και Το τέλος του κόσμου, το έργο που συνέθεσε ο Β. Μαυρογεωργίου και σκηνοθέτησε ο Β. Χριστοφιλάκης κατά τη διάρκεια του περσινού 24Hour Plays.

Ουφ! Μια μεγάλη βόλτα ολοκληρώθηκε, χωρίς όμως να συμπεριλάβει πολλά και αξιόλογα θεατρικά δρώμενα που επιφυλάσσει η καινούργια σεζόν. Αλλά θα επανέλθουμε…
Κακουριώτης Σ., Η ΑΥΓΗ: 12/09/2010